دوره 1، شماره 2، 1403، صفحات 177 - 195

نویسندگان : وحید دریکوند ¹ ، فاطمه پورسرتیپ ² ، جمال حویزی ³ ، سارا ایزدپناه ⁴ ، مهدی ارزیده ⁵ ، زینب همتی ملا* ⁶

چکیده :
اضطراب و کاهش انگیزه تحصیلی دانش‌آموزان از جمله چالش‌های مهم نظام آموزشی کشور است که می‌تواند عملکرد تحصیلی و سلامت روانی آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. مشارکت فعال والدین در فرآیند آموزشی، به‌ویژه از طریق جلسات مشاوره مدرسه، یکی از راهکارهای مؤثر در کاهش این مشکلات شناخته شده است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر بلندمدت مشارکت فعال والدین در جلسات مشاوره مدرسه بر کاهش اضطراب و افزایش انگیزه تحصیلی دانش‌آموزان در مناطق شهری و روستایی شهرستان اندیمشک انجام شده است. قلمرو زمانی این پژوهش از مهر ماه 1403 تا فروردین ماه 1404 بوده و جامعه آماری آن را کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه اول و دوم شهرستان اندیمشک و والدین آن‌ها تشکیل می‌دهند. روش پژوهش از نوع کمی و به صورت نیمه آزمایشی با گروه کنترل است. داده‌ها از طریق پرسشنامه استاندارد اضطراب اسپنس و پرسشنامه انگیزه تحصیلی هارتر جمع‌آوری شده و با استفاده از آزمون‌های آماری t مستقل و تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند. یافته‌های پژوهش نشان داد که مشارکت فعال والدین در جلسات مشاوره مدرسه، به طور معناداری منجر به کاهش اضطراب و افزایش انگیزه تحصیلی دانش‌آموزان می‌شود. این تأثیر در مناطق روستایی بیشتر از مناطق شهری بوده است. این یافته‌ها نشان داد که مداخله‌های مبتنی بر مشارکت والدین، قادرند فضای آموزشی را به محیطی امن‌تر و محرک‌تر برای یادگیری تبدیل کنند. تحلیل واریانس، تفاوت معناداری را در تاثیرگذاری این مشارکت بین مناطق شهری و روستایی نشان داد که می‌تواند ناشی از بافت فرهنگی و اجتماعی متفاوت این مناطق باشد. بر اساس نتایج، پیشنهاداتی برای افزایش مشارکت والدین در جلسات مشاوره مدرسه و بهبود عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان ارائه شده است. این پیشنهادات شامل برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای والدین و طراحی برنامه‌های مشارکتی مبتنی بر نیازهای خاص هر منطقه است. همچنین، تأکید بر نقش مشاوران مدارس در ایجاد ارتباط مؤثر و مستمر با والدین و ارائه راهکارهای عملی برای مشارکت آنان در فرآیند آموزش و پرورش از جمله توصیه‌های کلیدی است.

کلمات کلیدی :
مشارکت والدین، اضطراب دانش‌آموزان، انگیزه تحصیلی، مشاوره مدرسه، مناطق شهری و روستایی